جشن یک‌سالگی شگفت‌انگیزترین جام تاریخ آفریقا؛ از لبه پرتگاه تا نوک قله
به گزارش فوتبال ۳۶۰، یک سال تمام از قهرمانی شگفت‌انگیز تیم ملی ساحل‌عاج در رقابت‌های جام ملت‌های آفریقا گذشت؛ تیمی که بعد از تحمل شکست سنگین ۴ بر صفر مقابل گینه استوایی تا یک قدمی حذف از دور گروهی رفت و سرمربی خود را اخراج‌شده دید، در نهایت به دراماتیک‌ترین شکل ممکن به میدان رقابت برگشت و در آخرین صحنه یکی از شورانگیزترین قصه‌های تاریخ معاصر فوتبال جهان به جام قهرمانی دست یافت.
تحقیر در خانه
شکست عجیب ساحل‌عاج مقابل تیم ملی گینه استوایی سنگین‌ترین باخت میزبان جام ملت‌های آفریقا در تمام ادوار این رقابت‌ها به شمار می‌رفت. آنها فکر می‌کردند که حتی شکست با یک یا ۲ گل اختلاف هم برای صعود به مرحله حذفی کافی است اما تیم کم‌روحیه گاسه در نیمه دوم فروپاشید و با ۴ گل در خانه تحقیر شد؛ این سنگین‌ترین شکست میزبان یک جام معتبر بعد از شکست ۷ بر یک برزیل مقابل آلمان در مرحله نیمه‌نهایی جام جهانی ۲۰۱۴ به شمار می‌رفت.
از گور برخاسته
هواداران خشمگین ساحل‌عاج، تحت تأثیر عملکرد غم‌انگیز ملی‌پوشان کشورشان به خیابان‌ها ریختند و چند خودرو و مغازه را آتش زدند. بخت صعود میزبان با ۳ امتیاز و تفاضل گل ۳- کمتر از یک درصد به نظر می‌رسید. ژان لویی گاسه، سرمربی ۷۰ ساله فرانسوی از سمت خود اخراج و امرسه فائه، هافبک سابق تیم ملی در روز جشن تولد ۴۰ سالگی خود به عنوان سرمربی جدید انتخاب شد؛ آن هم در حالی که معلوم نبود مسابقه‌ای برای هدایت تیم پیش رو دارد یا نه. فائه تا آن روز هیچ سابقه‌ای در سرمربیگری نداشت و برای نخستین بار برای هدایت یک تیم روی نیمکت نشست.
ساحل‌عاج بخت بسیار اندکی برای صعود به مرحله حذفی داشت اما چهره معجزه‌گر فوتبال با چند حادثه نامحتمل متوالی به داد میزبان رسید. زامبیا به مراکش باخت و غنا در وقت‌های تلف‌شده نیمه دوم مصاف با موزامبیک ۲ گل دریافت کرد تا ساحل‌عاج در جدول برترین تیم‌های سوم به رده چهارم و آخرین جایگاه صعود به مرحله حذفی برسد. در صعود بسته بود اما فیل‌ها سر از روزن برآوردند و خود را به کاروان رساندند.
بازگشت پشت سر بازگشت
کار ساحل‌عاج در مرحله اول حذفی بار دیگر گره خورد. تیم از مرگ برگشته فائه تا دقیقه ۸۶ از تیم ملی سنگال عقب بود اما پنالتی دیرهنگام فرانک کسیه میزبان را دوباره به جام برگرداند و فیل‌ها با برتری در ضربات پنالتی راهی دور بعد شدند.
میزبان معجزه‌ساز در مرحله یک‌چهارم نهایی خیلی زود ۱۰ نفره شد و تا دقیقه ۹۰ از مالی عقب بود اما سیمون آدینگرا در یک قدمی پرتگاه کار را به تساوی کشید. رقابت پرحاشیه ۲ تیم رو به اتمام بود و دیاتیکه در وقت‌های تلف‌شده نیمه دوم وقت‌های اضافه (دقیقه ۱۲۲) ساحل‌عاج را به پیروزی رساند.
قهرمان شجاع
رستاخیز ادامه داشت و سریال بازگشت‌های تیم جذاب امرسه فائه بعد از برتری خفیف مقابل جمهوری دموکراتیک کنگو به دیدار نهایی مقابل نیجریه رسید. شاگردان ژوزه پسیرو به گل اول رسیدند. ساحل‌عاج به بازی برگشت و در نهایت با شلیک دیرهنگام سباستین هالر به عنوان قهرمانی رسید.
مهاجم وقت دورتموند یک سال قبل در میدان مبارزه با سرطان قرار داشت اما از سد چنگار بی‌رحم به سلامت عبور کرد و رهبری تیم ملی ساحل‌عاج را به عهده گرفت تا با به ثمر رساندن گل منجر به قهرمانی و تکمیل معجزه بزرگ فوتبال قاره مادر، به چهره‌ای الهام‌بخش برای مردم کشورش تبدیل شود.
جام شگفتی‌ها
فوتبال در آفریقا روزهای پرنوسان و پرتلاطمی را سپری می‌کرد. هیچ‌یک از ۸ تیم حاضر در مرحله یک‌چهارم نهایی دوره قبلی جام ملت‌های آفریقا در این دوره به جمع ۸ تیم برتر راه نیافتند. اثر پروانه‌ای حاصل از گل دیرهنگام مانداوا در مصاف موزامبیک مقابل غنا کار خود را کرد.ساحل‌عاج از لبه پرتگاه برگشت و به قله فوتبال آفریقا رسید. طبیعت فوتبال همین است و چه خوب که گه‌گاه موهبتی از جنس شگفتی بزرگ سال قبل را به دوستداران خود هدیه می‌دهد.
طبیعت کم‌گل فوتبال باعث می‌شود هر لحظه امکان تغییر نتیجه و رقم خوردن شگفتی فراهم باشد. در یک فصل کامل لیگ و با برگزاری ۳۸ مسابقه معمولاً بهترین تیم به قهرمانی می‌رسد اما در یک تورنمنت حذفی با حداکثر ۷ مسابقه هر اتفاقی ممکن است. پنالتی، شانس، اعتماد به نفس، روحیه، فرم و آمادگیِ در لحظه نقش اثرگذاری در تعیین سرنوشت تیم‌ها دارد و همه‌چیز در کیفیت فنی خلاصه نمی‌شود. بهترین تیم ممکن است با یک اشتباه داوری، تغییر مسیر یک توپ، چند سانتی‌متر اشتباه آفسایدگیری یا درخشش دروازه‌بان حریف از قافله جا بماند و در عوض تیمی ضعیف‌تر با تکیه بر روحیه، انگیزه، شوروشوق و خوش‌آمدِ بخت به جام قهرمانی برسد.
* سجاد اجاقی
