بایرن مونیخ ۱۲۵ ساله شد؛ ستارهای بر تارک تاریخ فوتبال
به گزارش فوتبال ۳۶۰، دقیقاً ۱۲۵ سال پیش در چنین روزی ۱۱ عضو باشگاه ژیمناستیک MTV مونیخ دور هم جمع شدند و برای تشکیل یک تیم فوتبال عهد اخوت بستند؛ تیمی که بعدها بخش بزرگی از تاریخ فوتبال اروپا را فاتحانه و به تنهایی نوشت. کافه گیزلا، محل تولد سرنوشت سرخ فوتبال آلمان اما در بمبارانهای جنگ جهانی دوم نابود شد و این روزها یک مجسمه هرمسنگ (اُبلیسک) جای آن را گرفته است. بایرن مونیخ امروز ۱۲۵ سالگی خود را جشن گرفت.
ورزش تورنن در اواخر قرن نوزدهم میلادی شباهت چندانی به ژیمناستیک حرفهای امروزی نداشت و در یک مجموعه حرکات ورزشی برای آمادگی جسمانی و با روحیه اتحاد ملی خلاصه میشد. تورنن آن روزها در آلمان به مراتب محبوبتر از ورزش انگلیسیِ تازه اختراعشده بود. ۱۱ عضو باشگاه MTV برای تشکیل تیم فوتبال همپیمان شدند اما بقیه مخالفت کردند و این یعنی انشعاب و جدایی برای تشکیل بزرگترین باشگاه فوتبال تاریخ آلمان. بایرن مونیخ در ۲۷ فوریه ۱۹۰۰ شکل گرفت و امروز با ۳۲ عنوان قهرمانی بوندسلیگا، ۶ قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا و معرفی اسطورههایی مانند گرد مولر، فرانتس بکنباوئر و سپ مایر، قطب اول و آخر فوتبال آلمان و یکی از بزرگترین باشگاههای فوتبال جهان است.
۳۳ قهرمانی فوتبال آلمان (بوندسلیگا و جام ملی)
۲۰ قهرمانی جام حذفی آلمان
۱۶ قهرمانی سوپرکاپ و لیگاپوکال
۶ قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا
۴ قهرمانی جام باشگاههای جهان و جام بینقارهای
۴ قهرمانی جام یوفا، سوپرجام اروپا و جام برندگان جام یوفا
بایرن مونیخ نخستین بار در سال ۱۹۳۲ به قهرمانی لیگ ملی رسید. یک سال قبل از آنکه آدولف هیتلر به عنوان صدراعظم برگزیده شود، بایرن با یک رئیس یهودی (کورت لانداور) و یک سرمربی یهودی (ریچارد کوهن) به قهرمانی آلمان رسید. کوهن به محض قدرت گرفتن نازیها به سوئیس گریخت. لانداور اما ماند، دستگیر شد و بسیاری از بستگانش را در کشتارهای دستهجمعی از دست داد. او هم در نهایت به سوئیس رفت اما بعد از پایان جنگ جهانی برگشت و بایرن را دوباره به روزهای اوج برگرداند؛ در سالهایی که فوتبال آلمان تازه به دوران مدرن گذار میکرد.
سیستم منطقهای اوبرلیگا در سال ۱۹۶۳ جای خود را به بوندسلیگا داد. بایرن در اولین دوره آن حضور نداشت و تا پیش از سال ۱۹۶۹ قهرمان این رقابتها نشد.
دهه ۷۰ اما فصل شکوفایی فوتبال مونیخ بود. درخشش مثلث مولر، مایر و بکنباوئر ۳ قهرمانی متوالی در جام باشگاههای اروپا را رقم زد. موفقیتهای داخلی در دهه ۸۰ سال به سال بیشتر شد و در دهه ۹۰ میلادی بایرن مونیخ را باشگاه هالیوود مینامیدند. غول فوتبال آلمان ستارگانی مشهور و جذاب داشت و صفحه اول و آخر روزنامهها را در قبضه خود داشتند. قرن بیستویکم با کامیابی غیرمنتظره و ایجاد یک تکقطبی تخطیناپذیر همراه بود بایرن مونیخ از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۳ در ۱۱ فصل متوالی به قهرمانی بوندسلیگا رسید و حالا بعد از وقفه کوتاه حاصل از اوجگیری لورکوزن، دوباره به تخت فرمانروایی برمیگردد.
قصه شکلگیری باشگاه بایرن در تاریخ دیگر تیمهای دیرپای فوتبال این کشور هم تکرار میشود. آغاز به کار تیمهای فوتبال از یک باشگاه چندورزشی رقم میخورد و جرقه اول را آماتورهایی میزنند که با روحیه کورینتیانی پا به عرصه فوتبال گذاشتهاند. در سال ۱۹۹۸ و با نفوذ فوتبال تجاری شرایط تا حدودی تغییر کرد و باشگاهها به شرکتهای مالی و مستقل تبدیل شدند. با این حال طبق قانون ۵۰ درصد + یک، بیش از نیمی از سهام هر باشگاه همچنان در اختیار معماران اصلی یعنی هواداران است. فوتبال اروپا این روزها به صحنه سرمایهگذاریهای کلان و جولانگاه میلیاردرهای متمول، شاهزادههای جاهطلب خاورمیانهای، الیگارشهای روس و حتی حکومتهای دوردست تبدیل شده اما در مونیخ، هواداران بایرن تصمیم میگیرند باشگاه چگونه اداره شود. توماس مولر که نمادی از دوران جدید بایرن شمرده میشود، تیمش را «باشگاه فوتبالیستها» مینامد؛ این باشگاه را اسطورههای آن اداره میکنند.
بکنباوئر زمستان سال پیش درگذشت و احتمالاً مهمترین بازیکن تاریخ فوتبال آلمان است. او مدتی سرمربی بایرن شد و ۱۵ سال ریاست باشگاه را به عهده داشت.
کارلهاینتس رومنیگه یکی از بزرگترین مهاجمان دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی بود. او در سال ۱۹۹۱ به عنوان نایبرئیس انتخاب شد و برای مدتی طولانی به مدیریت اجرایی باشگاه رسید.
اولی هوینس به عنوان بازیکن ۳ بار قهرمان بوندسلیگا شد و به همراه آلمان غربی به قهرمانی جام جهانی ۱۹۷۴ رسید. او در ۲ مقطع به ریاست باشگاه دست یافت و مدتی مدیر تجاری بود. او معمار اصلی قدرت تجاری و اقتصادی بزرگ بایرن مونیخ به شمار میرود. هر ۱۰ بازیکن برتر حال حاضر بوندسلیگا از نظر میزان دستمزد پیراهن بایرن مونیخ را به تن میکنند. رکورد نقل و انتقالاتی بایرن مونیخ (هری کین) ۹۵ میلیون یورو است اما هیچ باشگاه دیگری از مرز پرداخت ۴۳ میلیون یورو برای یک بازیکن فراتر نرفته. این جایگاه اقتصادی اما بر پایه موفقیتهای فوتبالی به دست آمده و وجههای صددرصد ورزشی دارد. بایرن هرگز با تکیه بر منابع نفتی کشورهای عربی، ثروت انباشته میلیاردرهای آمریکایی یا سیاستهای توسعهطلبانه پوتین به قدرت اقتصادی دست نیافته است.