در انتظار تغییرات گسترده فوتبال اسکاتلند؛ آمریکایی‌ها، مالک نصف باشگاه‌های لیگ
به گزارش فوتبال ۳۶۰، باشگاهی که با رنگ‌های قرمز، سفید و آبی بازی می‌کند، همیشه برای سرمایه‌گذاری آمریکایی‌ها مناسب بوده. ورود اندرو کاونا و گروه سانفرانسیسکو 49ers به‌عنوان مالکان جدید رنجرز می‌تواند لیگ برتر اسکاتلند را متحول کند. در 13 مورد از 14 فصل اخیر، تیم سلتیک، رقیب سرسخت رنجرز به عنوان قهرمانی دست یافته است.
با این حال، تنها در بالاترین سطح نیست که پول آمریکایی در حال تغییر فوتبال اسکاتلند است. ۶ مورد از 12 باشگاه لیگ برتر اسکاتلند در حال حاضر تحت مالکیت آمریکایی هستند. خرید رنجرز توسط 49ers تنها تصاحب آمریکایی یک باشگاه اسکاتلندی در تابستان جاری نبود و چندی پیش کالوین فورد، نواده هنری فورد خرید لیوینگستون را نهایی کرد. لیگ برتر اسکاتلند اکنون تنها یک باشگاه با به اکثریت رسیدن مالکان آمریکایی فاصله می‌بیند.
این روند در سال 2013 آغاز شد؛ وقتی تیم کیز و جان نلمز به داندی آمدند. ۵ سال بعد، مارک اوگرن داندی یونایتد را خرید. اخیراً بیل فولی، مالک بورنموث در هیبرنین سرمایه‌گذاری کرده. این باشگاه از سال 2019 تحت مالکیت خانواده گوردون بود. نمونه دیگر باشگاه سنت‌جانستون است که توسط آدام وب خریداری شده. همه این‌ها آمریکایی هستند و همگی به پتانسیل دست‌نخورده فوتبال اسکاتلند خوش‌بین‌اند.
البته سرمایه‌گذاری آمریکایی در فوتبال مختص اسکاتلند نیست. نیمی از 20 باشگاه فعال در لیگ برتر انگلیس پس از تصاحب اورتون توسط دن فریدکین در سپتامبر، تحت مالکیت آمریکایی هستند و نام این تهیه‌کننده فیلم به فهرستی بلند شامل فولی، گروه ورزشی فن‌وی، گلیزرها، استن کرونکه، تاد بولی و شرکت سرمایه‌گذاری کلیرلیک، وس ادنز، جان تکستور و شهید خان اضافه شده. ۹ باشگاه فعال در سازمان لیگ انگلیس از جمله بیرمنگام‌سیتی و رکسام تحت مالکیت آمریکایی هستند و نقطه ورود کم‌هزینه‌تری برای کسانی که توان رقابت با صندوق‌های ثروت دولتی را ندارند، ارائه می‌کنند.
نقطه ورود به فوتبال اسکاتلند از نظر حجم سرمایه حتی پایین‌تر است و تا حدی توضیح می‌دهد چرا بسیاری از میلیونرهای آمریکایی برای سرمایه‌گذاری به شمال مرز انگلیس و اسکاتلند نگاه کرده‌اند. 49ers توانست سهام اکثریت رنجرز را با 150 میلیون پوند (200 میلیون دلار) به دست آورد و وودی جانسون، مالک نیویورک جتس توافق کرده بیش از این مبلغ (190 میلیون پوند، معادل 254 میلیون دلار) را برای سهمی کم‌تر (44.9 درصد) در کریستال پالاس بپردازد. باشگاه فصل گذشته در رتبه دوازدهم جدول رده‌بندی لیگ برتر انگلیس قرار گرفت. همچنین فریدکین برای اورتون (که چند فصل اخیر در خطر سقوط بوده) بیش از 400 میلیون پوند (535 میلیون دلار) پرداخت کرد.
رنجرز تنها می‌تواند با حسرت به لیگ برتر انگلیس و ثروت‌های مرتبط با آن نگاه کند اما آن‌ها به فوتبال اروپا دسترسی دارند. در واقع، این باشگاه ۳ فصل پیش به فینال لیگ اروپا رسید و ۲ فصل پیش در لیگ قهرمانان اروپا بازی کرد تا در این مسیر ده‌ها میلیون درآمد به جیب بزند.
امروزه به لطف ایجاد لیگ کنفرانس یوفا، تیم‌های اسکاتلندی بیش‌تری نسبت به گذشته در اروپا حضور دارند. تیم‌هایی مانند آبردین، داندی یونایتد، هارتس، هیبرنین، کیلمارنوک، مادرول و سنت میرن که قبلاً به دلیل قدرت سلتیک و رنجرز از رقابت‌های قاره‌ای محروم بودند در فصل‌های اخیر به لیگ کنفرانس راه یافته‌اند و مسیری به سوی فوتبال قاره‌ای و پاداش‌های مالی مرتبط با آن پیدا کرده‌اند.
این موضوع همراه با افزایش مالکیت چند باشگاهی، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در فوتبال اسکاتلند را تغییر داده. هیبرنین بخشی از شبکه بلک‌نایت فولی است و شامل بورنموث، آوکلند و لوریان می‌شود. تونی بلوم، مالک برایتون اخیراً سهمی در هارتس خریداری کرده و این باشگاه واقع در ادینبورگ را زیر چتر همان نهادی قرار می‌دهد که شامل برایتون و قهرمان بلژیک، یونیون سن‌ژیل است. آبردین هم با آتلانتا یونایتد آمریکا شراکت و همکاری دارد. حالا رنجرز بعد از خرید توسط 49ers با لیدز یونایتد ارتباط می‌یابد. اما کدام باشگاه در سلسله‌مراتب سیستم چند باشگاهی در موقعیت بالاتر قرار دارد؟ هواداران اسکاتلندی نسبت به جایگاه خود در این زنجیره احساس ناامنی می‌کنند و رشد مالکیت چند باشگاهی این نگرانی را تشدید کرده است.
مالکان آمریکایی جدید الزاماً با آغوش باز پذیرفته نشده‌اند. هواداران مادرول سال گذشته علیه تصاحب توسط اریک و کورتنی بارمک، معاون سابق نتفلیکس و مدیر اجرایی اسنپ اینک، اعلام نظر کردند. فولی با سؤالاتی مواجه شده؛ آیا هیبرنین واقعاً باید به‌عنوان باشگاهی تغذیه‌کننده برای بورنموث عمل کند؟ تیم فصل گذشته میانگین تماشاگر کمی بیش از ۱۱ هزار نفر داشت و بیش‌تر تاریخ خود را در لیگ‌های پایین‌تر بازی کرده. شاید نه، اما این واقعیت بازی مدرن است.
فوتبال اسکاتلند به کمک نیاز دارد. 40 سال از زمانی که تیمی غیر از سلتیک یا رنجرز قهرمان لیگ شده، می‌گذرد. مطالعه سال گذشته توسط فدراسیون فوتبال اسکاتلند نشان داد این ورزش در تقویت استعدادهای جوان نسبت به کشورهای مشابه به‌طور قابل‌توجهی عملکرد ضعیفی دارد. تنها 12 درصد از کل دقایق بازی در لیگ برتر اسکاتلند در فصل گذشته به بازیکنان 21 سال یا کم‌تر اختصاص یافت.
تیم‌های اسکاتلندی بیش‌تری در اروپا حضور دارند و هیچ‌کدام در فصل گذشته لیگ کنفرانس اروپا از مرحله گروهی عبور نکردند؛ واقعیتی که با صعود شامروک روورز جمهوری ایرلند به مرحله حذفی در فصل گذشته، برجسته‌تر شد. هیچ تضمینی وجود ندارد پول آمریکایی این وضعیت را تغییر دهد. تاریخچه فوتبال اسکاتلند و شور هوادارانش، برای سرمایه‌گذاران خارجی جذاب می‌شود.
